Lucepedia

Digitale theologische encyclopedie

Verantwoordelijke redacteur dossier: Hans van Loon
Dossiers » Miafysitisme » introductie » Miafysitisme

Miafysitisme

Met de term ‘miafysitisme’ wordt de leer aangeduid dat Jezus Christus één natuur (Gr. mia physis) heeft. Hiertegenover leren de chalcedoniërs, die de leer van het Concilie van Chalcedon (451) volgen, dat Christus één persoon in twee naturen is. Traditioneel worden de miafysieten ‘monofysieten’ genoemd. Zij ervaren dit echter zelf als een onterechte aanduiding of zelfs als een scheldwoord, want dat zou suggereren dat ze belijden dat Christus slechts één enkele natuur heeft (monê physis). Ze benadrukken daarentegen dat die ene natuur van Christus samengesteld is, het is een god-menselijke natuur. Zij willen zich daarmee expliciet onderscheiden van de leer van Eutyches, die op het concilie van Chalcedon is veroordeeld. Op Eutyches zou de term ‘monofysitisme’ wel van toepassing zijn, omdat volgens hem de menselijke natuur in Christus is opgegaan in de goddelijke als een druppel in een oceaan.

Tegenwoordig worden de kerken die het miafysitisme aanhangen ‘oriëntaals-orthodox’ genoemd, ter onderscheiding van de ‘Oosters-Orthodoxe Kerk’, die chalcedonisch is (hiertoe behoren o.a. de Grieks-Orthodoxe en de Russisch-Orthodoxe Kerk). De volgende kerken zijn oriëntaals-orthodox: de Armeens-Apostolische Kerk (van Etchmiadzin en Cilicië), de Koptisch-Orthodoxe Kerk van Alexandrië, de Syrisch-Orthodoxe Kerk van Antiochië en het gehele Oosten (de zogenaamde Jacobieten, naar Jacobus Baradaeus, ca. 500-578), de Ethiopisch-Orthodoxe Tewahedo Kerk, de Eritrees-Orthodoxe Tewahedo Kerk en de Malankara Orthodox Syrische Kerk van India.

Vooral door de studie van Joseph Lebon (1909) heeft de visie dat het slechts om een terminologisch en niet om een inhoudelijk theologisch verschil gaat, zich verspreid. Wat de oriëntaals-orthodoxen ‘natuur’ noemen zou hetzelfde zijn als wat bij de chalcedoniërs ‘persoon’ heet. De ‘ene natuur’ van het miafysitisme is dan hetzelfde als de ‘ene persoon’ van het chalcedonisme. Deze opvatting heeft de toenadering tussen de Oriëntaals-Orthodoxe Kerken en de Oosters-Orthodoxe Kerk bevorderd, maar het schisma tussen beide kerkfamilies is (nog) niet opgeheven.



Bron: Tilburg School of Catholic Theology