In het hedendaagse spraakgebruik wordt het woord ‘zonde’ vooral geassocieerd met verspilling, als in: ‘wat een zonde dat er zoveel eten is overgebleven’. Het woord zonde is ontdaan van haar actieve, subjectieve betekenis, en is verworden tot een negatieve aanduiding van een objectief gegeven. We zeggen van iets dat het zonde is. Maar in de theologie gaat het om een actief en subjectief beginsel. Iets is geen zonde maar iemand begaat een zonde. Het is de aanduiding van een negatieve activiteit, en zelfs wanneer naar het effect wordt verwezen, en niet naar de handeling zelf, blijft het subjectieve aspect bewaard. Kort door de bocht zou je kunnen zeggen dat zonde simpelweg elke handeling aanduidt die ingaat tegen de wil van God. Zondigen betekent moedwillig ingaan tegen hetgeen God van de mensheid verlangt. De zonde beschadigt hierdoor de persoonlijke relatie met God. Doorheen de heilsgeschiedenis heeft de mens moedwillig tegen het goddelijk besluit gehandeld. Soms hebben deze zondige handelingen ertoe geleid dat de menselijke samenleving op dergelijke manier is veranderd, dat het mensen min of meer onmogelijk werd gemaakt om de wil van God nog uit te kunnen voeren. We kunnen hierbij denken aan besluiten die instituten, verdragen en structuren hebben doen ontstaan die de persoonlijke relatie met God bemoeilijken. Het feit dat de zonden van anderen in het verleden bijdragen aan het verstoren van onze relatie met God (hoewel wij daar niet verantwoordelijk voor kunnen worden gehouden) wordt wel aangeduid met de term ‘erfzonde’. Zonde werkt dus enerzijds op een synchroon en hoogst persoonlijk niveau, en anderzijds op een diachroon en enigszins onpersoonlijk niveau.
Lees verder »