De parochie is in de eerste plaats een geloofsgemeenschap, de kleinste entiteit binnen de RK Kerk. Deze geloofsgemeenschap komt zichtbaar samen in een kerkgebouw en kent tal van andere activiteiten waar mensen elkaar ontmoeten, zoals diaconie, catechese en gemeenschapsopbouw. In de RK Kerk is de parochie als kleinste entiteit van plaatselijk geloof, dicht bij de mensen, herkenbaar, bereikbaar en toegankelijk. De parochie is niet alleen een geloofsgemeenschap, zij is ook een rechtspersoon naar kerkelijk recht. Rechtspersonen worden bestuurd en voor de parochie geldt daartoe het Algemeen Reglement voor het bestuur van een parochie. Dit reglement geeft aan welke onderdelen, organen, een parochie kent, en hoe zij met elkaar samenwerken. Elke parochie heeft een pastoor, of iemand die hem vervangt, en een bestuur. Daarnaast kan een parochie mensen in dienst hebben (pastorale beroepskrachten, kerkmusici, kosters, en andere medewerkers) en organen hebben (een parochievergadering, een pastorale raad, commissies en werkgroepen). Parochies bezitten vaak onroerend goed, en beheren een of meer begraafplaats, kerkgebouwen en pastorieën, parochiehuizen en grond. De term ‘parochie’ is niet gereserveerd voor de RK Kerk, waar de parochie in het algemeen een territorium is. Er zijn echter ook personele parochies, dit zijn parochies die niet gebonden zijn aan een bepaald territorium maar aan een bepaalde groep personen (bijvoorbeeld: studenten, Kaapverdianen) of die een bepaalde rite kennen (bijvoorbeeld: de Oosterse of de Tridentijnse). 

De parochie heeft traditioneel drie taken: liturgie, diaconie en catechese, oftewel vieren, dienen en leren. In de praktijk wordt daar als voorafgaand en noodzakelijk element aan toegevoegd: gemeenschapsopbouw. Waar geen gemeenschap is, kan een parochie niet functioneren. Door organisatie, ledenregistratie en pastoraat wordt aan deze gemeenschap vorm gegeven.