Onder catechese vallen alle activiteiten waarin aan parochianen en eventueel aan geïnteresseerde niet-parochianen iets over het katholieke geloof wordt geleerd. Traditioneel aan de allerkleinsten, bij de voorbereiding van de H. Communie, aan jongeren, bij de voorbereiding op het Vormsel en bijvoorbeeld aan mensen die een katholiek huwelijk willen sluiten. Recenter zijn ook vormen van catechese ontwikkeld voor mensen die kennis willen maken met de RK Kerk of die zich willen verdiepen in bepaalde aspecten. Geloofsoverdracht is een doel waarmee nagestreefd wordt dat ook de komende generaties zich de christelijke geloofsovertuiging eigen kunnen maken. In het verleden hielden parochies katholieke scholen in stand voor kleuter- en lager onderwijs. Deze scholen onderhielden nauwe banden met de parochie door vieringen en catechese, door de aanwezigheid van pastores in klassen, en doordat het kerkbestuur veelal tevens schoolbestuur was. Ook waren er tal van vormen van middelbaar onderwijs en katholieke universiteiten om aan dit basisonderwijs een vervolg te geven binnen de katholieke zuil.
De katholieke school
Geloofsoverdracht als doelstelling is gebleven, maar de middelen zijn veranderd. De katholieke school is minder dan vroeger een parochieel instrument om aan de parochiële catechese gestalte te geven, onder meer door de veranderde schoolpopulatie. Veel kinderen op katholieke scholen zijn zelf niet katholiek, ook gaan katholieke kinderen naar niet-katholieke scholen, ergo ouders kiezen om uiteenlopende redenen voor een (katholieke) school. Leerkrachten op katholieke scholen hebben niet allen in die mate een katholieke achtergrond dat zij nog gemakkelijk geloof kunnen overdragen of programma's ter zake kunnen uitvoeren. Het katholiek middelbaar onderwijs – en in mindere mate het katholiek basisonderwijs - is op veel plaatsen door samengaan met andere denominaties algemeen christelijk geworden of door samengaan met openbaar onderwijs neutraal. Het katholiek onderwijs staat momenteel organisatorisch los van de parochie. Het bestuur van katholieke scholen heeft formeel in het algemeen geen banden meer met het parochiebestuur. Het toezicht op het katholiek onderwijs en op de catechese geschiedt via de bisschoppen en de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR). De invloed van de overheid op de organisatie van scholen en het te hanteren personeelsbeleid is de laatste jaren sterk gegroeid.
Ondanks de veranderingen in het katholiek onderwijs heeft de parochie haar doel van geloofsoverdracht behouden. Dat geldt op de eerste plaats voor de kinderen die geïnitieerd worden in het katholiek geloof door de eerste communie en het vormsel, waarop zij door de catechese voorbereid worden. Dit is altijd een parochiële verantwoordelijkheid die eventueel in samenwerking met de school wordt uitgevoerd. Bovendien vragen volwassenen steeds meer om catechese, zowel bij bepaalde beslissingen zoals het huwen of het laten dopen van de kinderen, maar ook in meer algemene zin teneinde hun geloof verder te verdiepen. Een niet onbelangrijke categorie bestaat tenslotte uit degenen die niet katholiek zijn en vragen om tot de kerkelijke gemeenschap toe te treden. Zij richten zich tot de parochie om daarop voorbereid te worden en een plek in de gemeenschap in te nemen. Leermiddelen die de parochie nodig heeft om catechese te realiseren, omvatten niet alleen het te gebruiken onderwijsmateriaal, maar ook de mensen die dit op een goede manier kunnen uitvoeren en een geschikte ruimte waar men kan samenkomen.
