Athanasius (ca. 295-2 mei 373) was aartsbisschop van Alexandrië van 328 tot 373. Hij heeft een beslissende positie ingenomen in de strijd die aan het begin van de vierde eeuw binnen de wereldkerk was losgebroken rond de persoon van Christus. Athanasius verdedigde tegenover Arius dat Christus geen hoger schepsel was, maar waarachtig God. Zijn intense betrokkenheid in deze strijd heeft hij moeten betalen met vijf ballingschappen. Hierdoor heeft hij bij elkaar 17 van de 45 jaar die zijn ambtsperiode duurde, in ballingschap doorgebracht.

 

Het is voor een groot deel aan de standvastigheid, invloed en literaire werkzaamheid van Athanasius toe te schrijven dat het arianisme in de Kerk heeft moeten wijken voor het orthodoxe geloof, zoals dat in de geloofsbelijdenis van Nicea was vastgesteld. Hij behoort tot de vier belangrijkste kerkvaders van de Oosters-Orthodoxe Kerk en wordt dan ook wel ‘Athanasius de Grote’ genoemd.