De Oosterse kerkvader Gregorius van Nyssa (ca. 335 – na 394) was bisschop van Nyssa (372 - na 390) en vormt tezamen met zijn oudere broer Basilius de Grote en hun vriend Gregorius van Nazianze het gezelschap van de drie Cappadocische kerkvaders. Gregorius van Nyssa droeg in belangrijke mate bij aan de ontwikkeling van de triniteitstheologie, verdedigde de volle godheid van de Zoon en de heilige Geest en speelde een opvallende rol in het tweede oecumenische concilie van Constantinopel (381), alwaar de geloofsbelijdenis van Nicea (325) werd uitgebreid. Hij ontwikkelde, voortbouwend op en zich confronterend met de Griekse filosofie, een christelijke filosofie waarin door Gods eeuwige transcendentie de menselijke volmaaktheid bestaat in een altijddurende vooruitgang in deugd en liefde tot God en de medemens. Zijn besef van Gods oneindigheid en onbegrijpelijkheid maakt hem tot een der eerste en belangrijkste apofatische theologen. Zijn feestdag in de Rooms-Katholieke Kerk is 9 maart, in de Oosters-Orthodoxe Kerk 10 januari. Het zevende oecumenische concilie (787 in Nicea) verklaarde hem tot Vader der Vaders.